GM115 Munstergeleen - Kerkstraat 3 en 5 : Pastorie
De pastorie, gebouwd samen met de Pancratiuskerk in 1924-1925 gebouwd, in een traditionele bouwstijl met expressionistische invloeden.
Locatie: Munstergeleen, Kerkstraat 3 en 5
50° 58' 28" NB, 5° 51' 48" OL
Gemeentelijk monument: 115
Kadaster: MSG00-C-1883
Bouwstijl: traditionele bouwstijl met expressionistische invloeden
Bouwhistorie: De kerk en pastorie zijn ontworpen door Nico Ramakers.
Exterieur: De kerk en de pastorie zijn gelegen op een ruim perceel in het centrum van Munstergeleen. Ten zuidoosten van de kerk is een begraafplaats. De pastorie is gelijktijdig met de kerk gebouwd en hierbij tegen de noordwestgevel van de kerk aangebouwd, ter hoogte van het koor. Kerk en pastorie vormen samen één architectonisch concept. Het object heeft een L-vormige plattegrond. De bouwmassa bestaat uit een korte vleugel evenwijdig aan de Kerkstraat van twee bouwlagen hoog onder een zadeldak, en haaks hierop een lange vleugel die slechts een bouwlaag omvat, eveneens gedekt met een zadeldak. De kopse gevel van deze lage vleugel sluit aan op de zijgevel van de kerk. De pastorie is deels onderkelderd. Beide zadeldaken, die ter plaatse van de achtergevel in elkaar grijpen, zijn gedekt met grijze Tuiles du Nord-pannen en voorzien van een houten bakgoten met lichte overstek, die rusten op het onderliggende muurwerk. De hoeken van de bakgoten zijn afgeschuind. De gevels zijn opgetrokken in donkerpaarse bakstenen op de begane grond en gele bakstenen op de verdiepingen, gemetseld in halfsteens verband. Het metselwerk met gele bakstenen is gevoegd met een gele mortel. De voegen liggen terug ten opzichte van de bakstenen. De gevels zijn geplaatst op een lage gemetselde plint, bestaande uit meerdere rollagen boven elkaar. De voorgevel is een lijstgevel en is symmetrisch van opzet. De gevel telt drie gevelassen, waarbij het accent ligt op de middenpartij. Direct boven de vensters op de begane grond is een kwartholle betonnen cordonlijst aangebracht die geheel rondom loopt. Het onderste metselwerk is uitgevoerd met donkerpaarse bakstenen, het opgaand muurwerk daarboven met gele stenen. Refererend aan de architectuur van de kerk, zijn op de hoeken, ter hoogte van de begane grond, overhoekse steunberen geplaatst. In de voorgevel zijn nog de oorspronkelijke houten voordeur en oorspronkelijke houten ramen aanwezig. De ramen zijn nog voorzien van de oorspronkelijke geïntegreerde houten rolluiken. Uiterst links en uiterst rechts heeft de voorgevel op de begane grond een vensteropening met naar binnen draaiende ramen beneden en dubbele bovenlichten. De beide ramen zijn voorzien van moderne rolluiken. Op de risalerende middenas bevindt zich de monumentale entree tot de pastorie, welke duidelijk invloeden toont van het Amsterdamse expressionisme. De dubbele deuren zijn geplaatst in een portiek, dat gedekt is met een betonnen latei. Beide hoeken aan de zijkant van het portiek zijn afgeschuind. Het portiek heeft twee kleine optreden. De dubbele deuren zijn voorzien van een spitsboog-vormige ruit, waarvoor een metalen rooster van met gestileerde spitsboogvormige motieven is geplaatst (deze spitsboogvorm komt ook terug in het ontwerp van de kerk). Aan weerszijden van het portiek is een driedelig, houten raam dat de afgeschuinde lijn van het portiek volgt. Elk raam is voorzien van een traliewerk met spitsboogvorm, gelijk aan de deuren. Boven de ingang van de pastorie, ter hoogte van de eerste verdieping, is een groot vlak siermetselwerk aangebracht, bestaande uit een vlechtwerk van metsellagen. In het midden is een natuurstenen kruis geplaatst. Dit vlak met siermetselwerk is aan de bovenzijde afgewerkt met een betonnen lijst. Op deze lijst zijn, in een terugliggende nis die geflankeerd wordt door gemetselde lisenen, vijf spitsboogvormige houten ramen geplaatst, ieder voorzien van glas-in-lood. Het omliggende metselwerk is uitgevoerd in een graatmotief, de gekromde lijnen van de spitsbogen volgend. De voorgevel wordt aan de bovenzijde afgesloten met een gemetselde steens rollaag, waarboven de bakgoot is geplaatst. In het dakvlak aan de voorzijde is een brede houten dakkapel met drie dubbele naar binnen draaiende houten ramen. De rechter zijgevel bestaat uit twee delen: links de kopgevel van de korte vleugel evenwijdig aan de Kerkstraat, en rechts de zijgevel of langsgevel van de lange, éénlaags dwarsvleugel. De kopgevel links heeft dezelfde verticale tweedeling in het metselwerk, met een zone van donker metselwerk ter hoogte van de begane grond en gele bakstenen daarboven, van elkaar gescheiden door een betonnen kordonlijst. In gevel zijn nog de oorspronkelijke houten ramen aanwezig, welke zijn voorzien van de oorspronkelijke geïntegreerde houten rolluiken. Op de begane grond bevinden zich drie vensters, dezelfde die zich ook in de voorgevel bevinden. Ook hier zijn ramen voorzien van moderne rolluiken. De gele baksteen waarmee het bovenste deel van de gevel is opgemetseld, vertoont op tal van plekken vorstschade. De drie vensteropeningen op de eerste verdieping vertonen sporen van herstelwerkzaamheden: delen van het metselwerk rondom de vensteropeningen zijn vervangen: het oude werk is met nieuwe stenen aangevuld en grijs gevoegd (niet geel zoals de rest van de gevel). De betonnen lijsten boven de venteropening lijken daarbij te zijn hergebruikt. In het midden bevindt zich een breed, drieledig venster met staande ramen. Links en rechts van dit brede raam is een enkel raam, dat zeer vergelijkbaar van vormgeving is. In de top van de gevel zit een klein spitboogvormig raam, geplaatst op een halfsteens rollaag en in eenzelfde gemetselde omlijsting. De kordonlijst van de kopgevel links, loopt door over de langsgevel van de éénlaags vleugel rechts. Het metselwerk hieronder is ook hier uitgevoerd met donkerpaarse bakstenen, en de smalle strook daarboven is met gele stenen uitgevoerd. Strak tegen de onderzijde van de kordonlijst, zijn drie vensters met rolluiken geplaatst, gelijk aan de ramen op de begane grond van de kopgevel links en de voorgevel. De horizontale tweedeling in het metselwerk stopt op ongeveer tweederde van de gevel: de kordonlijst loopt dan nog een stukje door, maar het bovenen onderliggende muurwerk wordt voortgezet met donkere bakstenen. Hier is in een oorspronkelijke opening een nieuwe deur geplaatst die toegang geeft tot huisnummer 5. Vanaf dit punt zijn er andere ramen in de gevel geplaatst, namelijk drie spitsboogvormige vensters. De vensters zijn verdiept teruggelegd en voorzien van gekleurd glas. Ter bescherming van deze ramen is aan de buitenzijde een ijzeren raamwerk aangebracht. Achter de ramen bevindt zich de sacristie van de kerk. Op het dak is een brede dakkapel met twee dubbele naar binnen draaiende ramen. De zijkanten zijn met leien bekleed. De dakkapel wordt aan de bovenzijde beëindigd door een houten lijst met overstek. Rechts hiervan is een schoorsteen.
Bijzonderheden: De originele glas-in-lood vensters, de oorspronkelijke dubbele voordeur, de originele spitsboogvormige vensters en overige oorspronkelijke kozijnen en ramen met ingebouwde houten rolluiken. Het oorspronkelijke traliewerk voor de ramen en het siermetselwerk boven voor voordeur.