Monumenten

Geleen Rijksmonument Woonhuis

RM16035 Geleen - Jodenstraat 5 : Huis Luyten linker gedeelte

Dit complex is van oorsprong een zeventiende-eeuwse vakwerkboerderij en werd al in 1637 genoemd in de notities van de kerkrenten. Jan Matthijs Luijten vestigde er aanvang 1790 zijn notariskantoor. In 1794 wordt Luyten burgemeester van Geleen en komt in zijn woning het eerste gemeentekantoor. 

Locatie: Geleen, Jodenstraat 5
50° 58' 21" NB, 5° 50' 35" OL

Rijksmonument: 16035
Kadaster: GLN00-B-6120

Bouwstijl: Vakwerkbouw

Bouwhistorie: Het pand is een zeventiende-eeuwse vakwerkboerderij en werd al in 1637 genoemd in de notities van de kerkrenten. Jan Matthijs Luyten vestigde er aanvang 1790 zijn notariskantoor. In 1794 wordt Luyten burgemeester van Geleen en komt in zijn woning het eerste gemeentekantoor. Uit de sluitsteen boven de ingangspoort uit 1799 met de initialen van het echtpaar Luyten-Keulers blijkt dat aan de straatzijde een nieuwe gemeenschappelijke bakstenen voorgevel is aangebracht, vóór de woonvertrekken (west) en oorspronkelijk de stallen (oost). In een notariële akte van 1820 blijkt dat niet alleen het hele complex verdeeld werd in 2 loten, maar dat ook de woonvertrekken door een wand in 2 aparte eenheden verdeeld werden. Het pand Jodenstraat 5 wordt in deze akte beschreven als: “den zaal aan de straat, de kamer daarnevens, genaamd het kantoor, de groote kamer uitzicht hebbende op den mest- en moeshoff” en  “deze (scheidings-)wand dienende voor de scheidslinie van onder tot boven in het dak en den schoorsteen daarin staande, zullen tusschen dit en het tweede lot  gemeen zijn.” Peter Dionijs Frans Luyten, de oudste zoon van Jan Matthijs, vestigde zich er in 1820 als notaris en hield op Jodenstraat 5, tot zijn overlijden in 1844, zijn notariskantoor. Na de dood van Luyten wordt het westelijk gedeelte (de notariswoning) van 1846 tot 1862 als kapelanie gebruikt.  In de jaren erna zijn beide woningen afwisselend  bewoond door verscheidene families en voerden desgewenst veranderingen in de panden uit. In het pand hebben ruim 380 jaar lang een aantal bekende Geleense families gewoond.

Jodenstraat 5 Geleen (FKG)

Exterieur: Het pand is rood geverfd, en van rood rand stucwerk is voorzien, terwijl de raampartijen door wit stuc-werk een geheel ander aanzicht hebben gekregen.

Bijzonderheden:  

Wat is HIS?

HIS staat voor Historische Impuls Sittard-Geleen-Born en vormt de eerste drie letters van ‘historie’. HIS is de digitale geschiedenisbeschrijving van de gemeente Sittard-Geleen. Het is een initiatief van de Vereniging Sittards Verleden en is inmiddels ‘geadopteerd’ door de Federatie Historie Sittard-Geleen-Born.

Lees verder >