Monumenten

Geleen Rijksmonument Woonhuis

RM16036 Geleen - Jodenstraat 7 : Huis Dohmen

Bakstenen huis met binnenplaats. Witgeverfd. Vensteromlijstingen in Naamse steen. Poort. 1799.

Locatie: Geleen, Jodenstraat 7
50° 58' 21" NB, 5° 50' 35" OL

Rijksmonument: 16036
Kadaster: GLN00-B-7086

Bouwstijl: Vakwerkbouw

Bouwhistorie: Het pand is een zeventiende-eeuwse vakwerkboerderij en werd al in 1637 genoemd in de notities van de kerkrenten. Jan Matthijs Luyten vestigde er aanvang 1790 zijn notariskantoor. In 1794 wordt Luyten burgemeester van Geleen en komt in zijn woning het eerste gemeentekantoor. Uit de sluitsteen boven de ingangspoort uit 1799 met de initialen van het echtpaar Luyten-Keulers blijkt dat aan de straatzijde een nieuwe gemeenschappelijke bakstenen voorgevel is aangebracht, vóór de woonvertrekken (west) en oorspronkelijk de stallen (oost). De ramen zijn voorzien van bovenen onderdorpels van Naamse steen. Gelijkvloers werden in de voorgevel bij de stallen een aantal ramen nagemaakt om zo enige symmetrie te krijgen. Waarschijnlijk is het niet de bedoeling geweest om die in een later stadium van echte ramen te voorzien. Het raam rechtsonder is asymmetrisch ten opzichte van de andere ramen en is in de tweede helft van de twintigste eeuw geplaatst. Daar was oorspronkelijk de koestal en thans is er de woonkamer. Achter de voorgevel bevindt zich een woonhuis, stal en een knechtenhuis in vakwerk uitgevoerd. Verder staat er nog een bakhuis, dat opmerkelijk dicht bij de bebouwing staat.  In 1820 werd het pand in tweeën gedeeld. De achter de notaris gelegen vertrekken en de oostelijke stallen worden verhuurd aan Jacob Brouns, een gezin uit Amby. Na de dood van Luyten wordt het westelijk gedeelte (de notariswoning) van 1446 tot 1862 als kapelanie gebruikt. In de jaren erna zijn beide woningen afwisselend  bewoond door verscheidene families en voerden desgewenst veranderingen in de panden uit. In het pand hebben ruim 380 jaar lang een aantal bekende Geleense families gewoond. In 1905 werd het linker gedeelte van een pleisterdecoratie voorzien.    

Huis Dohmen Jodenstraat 7 Geleen (FKG)

Exterieur: Bakstenen huis met binnenplaats. Witgeverfd. Vensteromlijstingen in Naamse steen. Poort. 1799. 

Bijzonderheden:  De voormalige eigenaar en restaurateur was de familie Dohmen-Deckers. Drie van hun dochters bewonen thans elk een deel van het pand. De één in het “gewone” woonhuis (=nu Jodenstraat 9), de ander in het knechtenhuis en een derde dochter heeft de schuur (met vergunning) verbouwd tot woonhuis. Doordat het nu drie aparte woningen zijn hebben er twee een nieuwe adressering gekregen, namelijk die van de aan de achterzijde gelegen straat Itterbeek (niet Itterenbeek). Aan het knechtenhuis is niets gewijzigd en aan de schuur zijn uitwendig ook nauwelijks wijzigingen aangebracht.

Wat is HIS?

HIS staat voor Historische Impuls Sittard-Geleen-Born en vormt de eerste drie letters van ‘historie’. HIS is de digitale geschiedenisbeschrijving van de gemeente Sittard-Geleen. Het is een initiatief van de Vereniging Sittards Verleden en is inmiddels ‘geadopteerd’ door de Federatie Historie Sittard-Geleen-Born.

Lees verder >