GM076 Geleen - Raadhuisstraat 19 en 19a : Winkel / Woning
Een markant winkelpand met bovenwoningen in het centrum van Geleen dat dateert uit omstreeks 1930.
Locatie: Geleen, Raadhuisstraat 19 en 19a
50° 58' 8" NB, 5° 49' 42" OL
Gemeentelijk monument: 076
Kadaster: GLN00-A-6158
Bouwstijl: Expressionistische bouwstijl.
Bouwhistorie: Een markant winkelpand met bovenwoningen in het centrum van Geleen dat dateert uit omstreeks 1930. In het eerste helft van de twintigste eeuw groeide het dorp Geleen als gevolg van de mijnbouw uit tot een stad. Hierbij hoorde ook een (nieuw) centrum met winkels. Dit nieuwe centrum ontstond tussen de oude kernen Geleen en Lutterade. De stedenbouwkundige opzet van dit nieuwe centrum was van Joseph Cuypers (de zoon van Pierre Cuypers). Het object maakt deel hiervan uit. Het betreft een pand dat deel uit maakt van een gesloten straatwand en gelegen is in de rooilijn.
Exterieur: Het object bestaat uit één bouwvolume. De bouwmassa heeft een rechthoekige plattegrond evenwijdig aan de weg en bestaat uit drie bouwlagen, gedekt met een plat dak. De achtergevel en eventuele aanbouw(en) zijn niet beschreven. Het platte dak is ter plaatse van de voorgevel voorzien van een keramische sierlijst met kantelen. Gevels: Het pand is opgetrokken in gele baksteen, gemetseld in klezoorverband en platvol gevoegd. Voorgevel: De symmetrische voorgevel heeft zowel een horizontale als verticale geleding. Geheel aan de linker zijde en aan de rechter zijde van de gevel zijn verticale banden van uitkragend metselwerk aanwezig. Verspreid over de gevel zijn uitkragende horizontale betonlijsten aangebracht. De gevel wordt aan de bovenzijde beëindigd door siermetselwerk en met een keramische sierlijst met kantelen. Op de begane grond heeft de gevel een aluminium etalagepui van recente datum. Op de eerste verdieping zijn twee vensteropeningen met niet oorspronkelijke, brede driedelige kunststoffen ramen aanwezig. Onder en boven de ramen van de eerste verdieping is een uitkragende betonband met hieronder siermetselwerk aangebracht. Links en rechts van de ramen is een omlijsting aanwezig van uitkragend metselwerk. Tussen de etalagepui en de ramen op de eerste verdieping is over de hele breedte van de gevel siermetselwerk aangebracht. Op de tweede verdieping heeft de gevel zes vensteropeningen met niet-oorspronkelijke smalle kunststoffen ramen. De ramen op de tweede verdieping worden gekoppeld door een uitkragende betonlatei boven de ramen en een uitkragende omlijsting van siermetselwerk. Bij alle raamopeneningen zijn recentelijk (storende) kunststof rolluiken aangebracht.
Cultuurhistorie: Waardering: Het object is van belang wegens zijn schoonheid, betekenis voor de wetenschap, cultuurhistorische waarde en meer in het bijzonder vanwege:
• de architectuurhistorische betekenis in relatie tot de esthetische kwaliteit van het ontwerp.
• de architectonische gaafheid van het exterieur. Het object wekt een oorspronkelijke indruk of heeft veranderingen ondergaan waarbij het oorspronkelijke beeld herkenbaar is gebleven.
• als een plaatselijke uiting van een belangrijke (landelijke) architectuurstroming of bouwtechniek. • de bijzondere detaillering en bijzondere ornamenten. • het object is ruimtelijk bepalend c.q. markant voor de omgeving. • de betekenis van het object als onderdeel van de historisch gegroeide nederzettingsstructuur, waarbij het oorspronkelijke beeld herkenbaar is gebleven.
• de architectuurhistorische zeldzaamheid in relatie tot de gaafheid van het object.
• de betekenis voor de plaatselijke geschiedenis als uitdrukking van een sociaaleconomische ontwikkeling.
Bijzonderheden: Bijzonder is het siermetselwerk in de voorgevel en de keramische bekroning van de voorgevel.