GM075 Geleen - Prins de Lignestraat 57 : Woonhuis
In 1925 gaf onderwijzer J.P.L. Bemelmans (Pieter) aan de Geleense architect H.H. Schols de opdracht een woonhuis te tekenen voor zijn gezin. Het werd gesitueerd aan een naamloze veldweg tussen de Groenseykerstraat en de Rijksweg.
Locatie: Geleen, Prins de Lignestraat 57
50° 58' 4" NB, 5° 49' 30" OL
Gemeentelijk monument: 057
Kadaster: GLN00-D-3109
Bouwstijl: Traditionele bouwstijl met expressionistische kenmerken.
Bouwhistorie: In 1925 gaf onderwijzer J.P.L. Bemelmans (Pieter) aan de Geleense architect H.H. Schols de opdracht een woonhuis te tekenen voor zijn gezin. Het werd gesitueerd aan een naamloze veldweg tussen de Groenseykerstraat en de Rijksweg. Het pand kwam aan een toen nog denkbeeldige as te liggen die later gevormd zou gaan worden door het gemeentehuis aan de Markt en de in 1935 in gebruik genomen St.-Augustinuskerk. Na het dubbele woonblok (later Prins de Lignestraat 1 – 3) was dit het eerste woonhuis dat aan deze veldweg gebouwd werd.
Exterieur: Het betreft thans een halfvrijstaand pand gelegen in een straatwand en bestaat uit een hoofdbouwmassa met aanbouw. Het heeft een rechthoekige plattegrond evenwijdig aan de weg. De bouwmassa bestaat uit twee bouwlagen, gedekt met een zadeldak evenwijdig aan de weg. De achtergevel en aanbouwen zijn niet beschreven. Het exterieur van de hoofdbouwmassa heeft een beschermde status vanwege de kunststenen elementen, de oorspronkelijke ramen en de daken van de erkers. Het zadeldak van de hoofdbouwmassa is gedekt met donkergrijs Tuiles du Nord-pannen. Boven de rechter gevelas aan de voorzijde is haaks op het hoofddak een zogenaamde steekkap aangebracht die ter plaatse van de voorgel eindigt in een topgevel. Het dak is voorzien van een eenvoudige overstekende houten bakgoot, die ter plaatse van de topgevel in de voorgevel overgaat in een overstek met boeiboord, dat is afgedekt met een houten windveer. Op beide hoeken van de daknok is een bakstenen schoorsteen. Het pand is opgetrokken in donkerrode baksteen, gemetseld in halfsteens verband en platvol gevoegd. De voorgevel is voorzien van een gesneden voeg. De asymmetrische voorgevel bestaat uit twee gevelassen. In de rechter gevelas is zowel op de negane grond als op de verdieping een driezijdige erker aangebracht. de erker op de begane grond is voorzien van een dak met drie dakschilden, waarop de kleinere erker van de verdieping is geplaatst. De daken van de erkers zijn gedekt met kleine schubvormige leien. de gevel heeft een bakstenen plint en wordt aan de bovenzijde beëindigd door een goor, die rechts van het midden overgaat in een gemetselde topgevel met overstek. in de linker as bevindt zich op de begane grond een gesloten voordeur, die geplaatst is inde oorspronkelijke eikenhouten kozijn met twee zijlichten en een bovenlicht. De deur ligt terug in de gevel en het portiek wordt aan de bovenzijde afgeschermd door een betonnen, opengewerkt herwerk, deel uitmakend van het balkon erboven. de erker in het rechter deel van de begane grond heeft drie oorspronkelijke eikenhouten ramen, die geplaatst zijn tussen gemetselde penanten. Het betreft een breed raam in het midden, met links en rechts hiernaast twee smallere ramen. De raamvleugels zijn verwijderd en vervangen door vast glas. Op de verdieping is in de linkeras gevelas boven het portiek een oorspronkelijk (ondiep) balkon aanwezig. Het balkon bestaat uit een betonplaat op consoles met een kunststenen balustrade , die voor zien is van openingen met honingraatmotief. Een oorspronkelijke balkondeel met zijlichten en gedeeld bovenlicht is om praktische redenen vervangen door een nieuw raamkozijn, echter wel met de oorspronkelijke indeling. De verdiepingserker in de rechter gevelas heeft in het midden eveneens een breed raam,met links en rechts hiervan een smaller raam. Deze nog oorspronkelijke ramen zijn alle voorzien van een bovenlicht. In de geveltop, boven de erker is een klein, breed oorspronkelijk venster met houten raam aanwezig. alle vensteropeningen en de balkonpui zijn aan de bovenzijde voorzien van betonlateien met druppelvormige sierlijsten. aan de onderzijde zijn waar mogelijk kunststenen raamdorpelstenen aangebracht. In de rechter zijgevel zijn op de begane grond, de eerste verdieping en in de topgevel op de zolderverdieping twee smalle ramen aangebracht. Van de ramen op de begane grond zijn de raamvleugels verwijderd en vervangen door vast glas. Voor het overige zijn de ramen in de zijgevel nog oorspronkelijk. Omstreeks 1929 is er aan de achterzijde van het woonhuis een aanbouw met vier kamers gerealiseerd omdat het gezin groter werd.
Interieur: Oorspronkelijk waren op de benedenverdieping o.a. twee kamers en suite, die door schuifdeuren van elkaar gescheiden en verwarmd werden door kolengestookte kachels. Bij de renovatie van deze kamers werden de twee oorspronkelijke marmeren schouwen gehandhaafd. Het interieur is niet geïnventariseerd in de redengevende omschrijving.
Cultuurhistorie: Het object is van belang vanwege zijn schoonheid, cultuurhistorische waarde en meer in het bijzonder vanwege
• de architectuurhistorische betekenis in relatie tot de esthetische kwaliteit van het ontwerp,
• de architectonische gaafheid van het exterieur,
• het bijzondere materiaalgebruik en de bijzondere detaillering,
• het object is ruimtelijk bepalend c.q. markant voor de omgeving,
• de betekenis van het object als onderdeel van de historische nederzettingsstructuur, waarbij het oorspronkelijke beeld herkenbaar is gebleven,
• de architectuurhistorische zeldzaamheid in de relatie tot de gaafheid van het object,
• de betekenis voor de plaatselijke geschiedenis als uitdrukking van een sociaaleconomische en maatschappelijke ontwikkeling.
Bijzonderheden: De snijvoegen in de voorgevel, de kunststenen elementen, de oorspronkelijke ramen en de daken van de erkers. Het huis is bewoond door twee generaties onderwijzers / hoofden van scholen.
Opmerkingen: Pieter Bemelmans was onderwijzer aan de Sint Augustinusschool en later hoofd van de nieuwe Sint Aloysiusschool aan de Hegstraat, de tweede lagere school voor jongens in de Sint Augustinusparochie.