Monumenten

Broeksittard Rijksmonument Commercieel Woonhuis

RM33750 Broeksittard - Lahrstraat 93 : Boerderij Lahrhof

Hoe oud het leengoed en pachthoeve zijn is niet meer te achterhalen, waarschijnlijk uit de hoge middeleeuwen. Al uit de vijftiende eeuw zijn er gegevens over Lahrhof, waaraan voortdurend is geen verbouwd. 

Locatie: Broeksittard, Lahrstraat 93
50° 59' 28" NB, 5° 53' 40" OL

Rijksmonument: 33750
Kadaster: STD00-S-183

Bouwstijl: traditionalistisch 

Bouwhistorie: Hoe oud het leengoed en pachthoeve zijn is niet meer te achterhalen, waarschijnlijk uit de hoge middeleeuwen. Al uit de vijftiende eeuw zijn er gegevens over Lahrhof, waaraan voortdurend is geen verbouwd. Het bakhuis aan de overkant van de weg werd in 1890 omgebouwd tot smederij. Het zeventiende-eeuwse wegkruis werd in 2005 gerestaureerd. Rond 1980 werd een omvangrijke restauratie en verbouwing uitgevoerd, waarbij van de dubbele carré-hoeve weer één hoeve werd gemaakt. 

Exterieur: Bakstenen carréhoeve met pannendak. Het westelijke deel heeft een partvleugel met kruiskozijnen en het  ankerjaartal 1760 en een nieuw enigszins aangepast woonhuis. Het oostelijke deel bezit een hoger poortpaviljoen met daarboven gelegen herenkamer. Aan de oostkant was oorspronkelijk een poel.  

Lahrhoeve Sittard (nr. 93) Sittard (FKG)
Lahrhoeve Sittard (nr. 95) Sittard (FKG)
Lahrhoeve Sittard Sittard (FKG) (nr. 95 zijaanzicht)
Lahrhoeve Sittard Sittard (FKG) (bakhuis-smederij overzijde)
Lahrhoeve Sittard (huisje met wegkruis) (FKG)
Lahrhoeve Sittard (huisje met wegkruis) (FKG)

Interieur: In de zogenaamde herenkamer boven de oostelijke poort resten (achttiende eeuws?) fresco, en zeventiende-eeuws stucwerk. Op de zolder van het oostelijke deel is een zeventiende-eeuwse deur bewaard gebleven. Bijzondere houtvloeren op bovenverdieping van oostelijke deel. 

Cultuurhistorie: Oorspronkelijk één groot leen van het kasteel van Born. Rond 1600 verdeeld in twee aparte grote lenen met ook voortaan twee halfwinners. Het westelijk deel was in handen van de familie de Leerodt, en werd op 13 maart 1666 allodiaal verklaard, dus aan het leengebeuren onttrokken. De oostelijke helft bleef leengoed tot aan de Franse Tijd. Beide helften waren steeds (tot 1980 apart) verpacht. 

Bijzonderheden: Over de Lahrhof was er in de jaren 1818-1820 een grensgeschil tussen de gemeenten Broeksittard en Sittard, waaraan zelfs de koning te pas moest komen. Lahrhof hoorde van oudsher bij Broeksittard maar werd bij de grensbeschrijving van 1818 aan Sittard toegewezen. Broeksittard kreeg uiteindelijk (grotendeels) gelijk. 

Opmerkingen: Tot 1980 lag de hoeve eenzaam, ver weg van de bebouwde kom in het veld, dicht bij de grens met Duitsland, aan de weg langs de Feldbiss van Sittard naar Hillensberg, net ten zuiden van de Lahrberg. Thans aan de rand van de stadsbebouwing gelegen. 

Wat is HIS?

HIS staat voor Historische Impuls Sittard-Geleen-Born en vormt de eerste drie letters van ‘historie’. HIS is de digitale geschiedenisbeschrijving van de gemeente Sittard-Geleen. Het is een initiatief van de Vereniging Sittards Verleden en is inmiddels ‘geadopteerd’ door de Federatie Historie Sittard-Geleen-Born.

Lees verder >