GM013 Papenhoven - Oude Kerkstraat 2 : Wonen
Villa genaamd ‘Huize Berlo’ daterend uit 1908-1909.
Locatie: Papenhoven, Oude Kerkstraat 2
51° 2' 30" NB, 5° 46' 47" OL
Gemeentelijk monument: 013
Kadaster: BOR00-M-947
Bouwstijl: Eclecticisme
Bouwhistorie: Het huidige Huize Berlo is gebouwd in 1908-1909 op de plaats van het voormalige Berlo’s Hof, ook wel Hof van Dieteren genoemd. Het huis staat naast het kerkhof, waar tot 1908 de kerk van Papenhoven stond.
Exterieur: Het object is gelegen aan de uitloper van een historisch bebouwingslint aan de oostzijde van het dorp. Het vormt de entree van het dorp, vanuit het oosten. Het betreft een vrijstaand pand op een ruime verkaveling, terugliggend ten opzichte van de rooilijn. De bouwmassa bestaat uit een vierkant historische gedeelte van twee bouwlagen onder een geknikt tentdak met rechts, aan de oostzijde, een grotendeels ingebouwde toren van drie bouwlagen onder een ingesnoerde naaldspits. Dit oorspronkelijke gebouw is deels onderkelderd. Rechtsachter is in de loop van de twintigste eeuw een grote aanbouw ontstaan van één bouwlaag hoog, gedekt met een plat dak. In deze aanbouw zijn restanten van de voormalige boerderij Berlo’s Hof opgenomen, zoals de garage met zadeldak. Het mansardedak van de hoofdbouwmassa is gedekt met leien in Maasdekking en voorzien van een zinken bakgoot in een rijke houten omtimmering in de vorm van een gereduceerd hoofdgestel (zonder architraaf en fries) in een klassieke vormentaal. De dakschilden vormen niet één geheel, maar bestaan uit gescheiden dakvlakken met een verschillende hellingshoek. In het onderste dakvlak zijn verschillende dakramen en dakkapellen aanwezig. Aan de achterzijde staat een gemetselde schoorsteen. Het dak van de toren heeft dezelfde dakbedekking, maar mist een goot. Het pand is grotendeels opgetrokken in rode baksteen en gemetseld in kruisverband met gesneden voegen. Het metselwerk is verlevendigd met gepleisterde spekbanden. De voorgevel is asymmetrisch van opzet en bestaat uit, van links naar rechts, een brede vensteras met een driedeling, een smalle vensteras met de entree en een smalle vensteras met enkele vensters. Aan de onderzijde is een gecementeerde plint aanwezig met een blokpatroon, aan de bovenzijde wordt de gevel beëindigd met een hoekig bakstenen fries met rechte vakken onder de goot. In de linker vensteras zijn op de begane grond en de verdieping vensterpartijen aanwezig met een aantal gemeenschappelijke kenmerken. Ze hebben elk drie gekoppelde vensters, waarvan het middelste van dubbele breedte. Alle vensters hebben vaste bovenlichten boven kalven met rechthoekig glas-in-lood in gekleurd figuurglas – paars, groen en blank. De buitenste ramen onder zijn voorzien van een naar binnen draaiende raamvleugel, het middelste venster heeft onder twee naar binnen draaiende ramen met een vierkante naald. Alle onderramen zijn ongedeeld. Kozijnen en ramen zijn van hout en omstreeks 1990 vervangen overeenkomstig de bestaande indeling en profilering. De drie vensters hebben per bouwlaag steeds één hardstenen vensterbank en de hoogte daarvan, samen met de kalven en bovendorpels markeren de plaats van de gepleisterde banden die over de volle breedte van de gevel lopen. In de bovenste band zijn de consoles opgenomen van de gemetselde stijltjes van het fries onder de goot. Daar waar segmentbogen aanwezig zijn, moesten deze stijltjes noodzakelijkerwijs worden ingekort, aangepast aan de hoogte van de bogen. Deze ingekorte varianten missen dan ook de consoles. Het verschil tussen beide vensterpartijen zit hem in de maatvoering – de begane grondvensters zijn hoger – en de bovenbeëindiging. Op de begane grond zijn de drie vensters gevangen onder één brede korfboog. De muurdammen lopen tot deze boog door en verdelen de boogtrommel zo in drie terugliggende vakken, die gevuld zijn met siermetselwerk van staande en liggende bakstenen, aangevuld met kleine gepleisterde diamantkoppen in een geometrisch patroon. Op de verdieping heeft elk venster zijn eigen segmentboog. De boogtrommels liggen ook hier terug en zijn gevuld met siermetselwerk in een visgraatmotief. De overige vensters in de voorgevel komen overeen met de al beschreven vensters, waarbij de vulling van de boogtrommels per verdieping gelijk is. Die in de vensteras rechts komen beide overeen met de brede variant, het venster boven de voordeur met de smalle variant zij het dat dit net iets breder is (6 tegen 5 ruitjes van het glas-in-lood). Het muurwerk van de deurpartij heeft een eigen signatuur. Links en rechts zijn vlakke lisenen aanwezig van baksteen, waaromheen de plint is gekornist. Ook de onderste gepleisterde band loopt over de lisenen heen, de tweede en derde stoppen tegen de lisenen. De houten voordeur is aangebracht in een rondboognis, waarheen een hardstenen trap loopt van vier treden. De voordeur heeft dan ook een rond bovenlicht met rijk gedecoreerd glas-in-lood. De deur zelf heeft onder een zwaar paneel en boven twee smalle hoge ruiten achter smeedijzeren sierroosters. Aan de gevel is boven de deur een houten luifel aangebracht op twee sierlijke houten korbeelstellen voorzien van biljoenen. Het dakje is gedekt mei leien in Maasdekking en voorzien van een mastgootje. In het voorschild zijn symmetrisch twee dakkapellen opgenomen, waarvan de lessenaardakjes in feite het verlengde vlak van het bovenschild zijn. De wangen zijn ook met leien bekleed en elke dakkapel heeft twee ongedeelde en witgeschilderde draairamen met een rechthoekige naald.
Bijzonderheden: Het siermetselwerk, de knipvoegen, natuursteenelementen en gepleisterde ornamenten in de gevels. De leibedekking van het dak en de toren, de voordeur en de ramen met oorspronkelijke detaillering.